Khi hỏng Mainboard tuỳ theo mức độ nặng nhẹ mà sinh ra những hiện tượng sau :
1. Máy không vào điện, quạt nguồn không quay .
2. Máy có vào điện, quạt nguồn quay nhưng không lên màn hình, không có âm thanh báo sự cố .
3. Máy khởi động bị Reset lại khi vào đến màn hình Win XP hoặc cài đặt Win XP bị báo lỗi .
4. Một trong các cổng chuột, bàn phím hoặc cổng USB bị mất tác dụng .
Lỗi 1 và 3 ở trên đã được đề cập ở bài trước, phần này chúng tôi sẽ đề cập đến phương pháp kiểm tra sửa chữa các bệnh 2 và 4 ở
trên .
Lỗi 2 : Máy có vào điện, quạt nguồn quay nhưng không lên màn hình, không có âm thanh báo sự cố .
Kiểm tra để kết luận là Mainbord hỏng .
Dùng một bộ nguồn tốt để thử và loại trừ được nguyên nhân do nguồn .
Có thể gắn CPU sang một Mainboard đang chạy tốt để loại trừ khả năng hỏng CPU .
Chỉ gắn CPU vào Mainboard, kiểm tra loa báo sự cố và chắc chắn là đã tốt, cấp nguồn vào Mainboard và bật công tắc P.ON
Khi nguồn tốt và CPU tốt gắn trên Mainboard, bật công tắc mà không có tín hiệu gì ở loa báo sự cố là Mainboard không hoạt
động
Nguyên nhân làm Mainboard không hoạt động
Chập một trong các đường tải tiêu thụ
Hỏng mạch dao động tạo xung CLK trên Mainboard
Hỏng mạch ổn áp nguồn cho CPU
HỏngNorthBridgehoặcSourthBridge
Lỗi phần mềm trong ROM BIOS
Mainboard và các linh kiện liên quan đến sự hoạt động của Mainboard
Các bước kiểm tra
Tháo tất cả các linh kiện ra khỏi Mainboard
- Gắn Card Test Main vào khe PCI
- Cấp nguồn cho Main board
- Mở nguồn ( dùng tô vít đấu chập chân PWR - chân công tắc
mở nguồn cho quạt nguồn quay )
=> Quan sát dãy đèn Led trên Mainboard
Chú thích :
- Các đèn +5V, 3,3V, +12V, -12V sáng nghĩa là đã có các điện áp +5V, 3,3V, +12V, -12V hay các đường áp đó bình thường
- Đèn CLK sáng là IC dao động tạo xung CLK trên Mainboard tốt
- Đèn RST sáng ( sau tắt ) cho biết Mainboard đã tạo xung Reset để khởi động CPU .
- Đèn OSC sáng cho biết CPU đã hoạt động
- Đèn BIOS sáng cho biết CPU đang truy cập vào BIOS .
Khi chưa gắn CPU vào Mainboard thì đèn OSC và đèn BIOS sẽ không sáng còn lại tất cả các đèn khác đều phát sáng là
Mainboard bình thường ( riêng đèn RST sáng rồi tắt ) Khi gắn CPU vào, nếu tất cả các đèn Led trên đều sáng là cả Mainboard và CPU đã hoạt động .
Mainboard và CPU hoạt động thì tất cả đèn Led đều sáng
Một số trường hợp hư hỏng Mainboard bị chập một trong các đường điện áp
Mainboard bị chập đường nguồn 5V biểu hiện là đèn 5V tắt
Mainboard bị chập đường nguồn 3,3V biểu hiện là đèn 3,3V tắt
Mainboard bị chập đường nguồn 12V biểu hiện là đèn 12V tắt
Mạch dao động tạo xung CLK trên Mainboard không hoạt động
Mạch tạo xung CLK ( xung Clock ) không hoạt động
biểu hiện là đèn CLK không sáng
Xem chi tiết về mạch tạo xung CLK
Kiểm tra mạch tạo xung CLK
- Đo kiểm tra Vcc 3,3 V cấp cho IC dao động tạo dung
- Rửa bằng nước rửa mạch in khu vực IC dao động rồi sấy khô
- Thay thử IC dao động tạo xung CLK từ Mainboard khác
---------------
Các đường điện áp đều tốt, đã có tín hiệu xung CLK nhưng khi gắn CPU vào Mainboard không sáng đèn OSC
Khi gắn CPU vào nhưng đèn OSC và đèn BIOS vẫn không sáng, hiện tượng trên chứng tỏ CPU chưa hoạt động
+ Với trường hợp trên bạn cần kiểm tra mạch ổn áp cấp nguồn cho CPU
Các đèn Mosfet ( trong vòng xanh )
điều khiển cấp nguồn cho CPU
Ba cặp Mosfet ( trong ô xanh )
điều khiển cấp nguồn cho CPU
IC tạo dao động điều khiển các đèn Mosfet
cấp nguồn cho CPU
Xem sơ đồ nguyên lý mạch cấp nguồn cho CPU
Kiểm tra mạch cấp nguồn cho CPU như sau :
+ Khi chưa gắn CPU thì đo tại chân ra cấp nguồn cho CPU ( đo trên các cuộn dây L1, L2, L3 ở sở đồ trên ) phải là 0 V
+ Khi gắn CPU ( tốt ) vào thì chân cấp nguồn cho CPU ra đúng với điện áp ghi trên CPU
+ => Thoả mãn hai điều khiện trên là mạch điều khiển nguồn cho CPU đã hoạt động tốt .
Các trường hợp sau là hỏng mạch điều khiển nguồn cho CPU
+ Chưa lắp CPU vào Mainboard nhưng đã có điện áp ra trên các cuộn dây L1, L2, L3 . { Khi lắp CPU vào thì điện áp ra cấp cho CPU sai so với điện áp ghi trên thân CPU .
+ => Các trường hợp trên là do hỏng một trong các đèn Mosfet hoặc hỏng IC tạo dao động , Bạn cần kiểm tra theo hướng như
sau :
=> Đo nguồn cấp cho IC, IC được cấp nguồn là 5V (Main Pen 4) hoặc cấp hai nguồn là 5V và 12V (Main Pen 3).
IC dao động điều khiển nguồn cấp cho CPU
trên Mainboard Pentium 4
+ Kiểm tra các đèn Mosfet điều khiển nguồn
Đèn Mosfet điều khiển nguồn
+ Để kiểm tra bạn cần gỡ mối hàn chân G và chân S ra sau đó đo kiểm tra .
Sau đây là một số kiển thức về đèn Mosfet. Mosfet ( Transistor trường ) - Cấu tạo và phương pháp kiểm tra
Hình dạng Mosfet
1. Mosfet là Transistor trường có cấu tạo khác với Transistor thông thường , chúng có độ nhạy cao hơn và được sử dụng trong hầu hết các bộ nguồn Monitor , mạch điều khiển nguồn trên Mainboard
2. Cấu tạo .
Mosfet có 3 cực là G ( cực cổng ) , D ( cực thoát ), S ( cực nguồn ) về nguyên lý hoạt động chúng tương tự với 3 cực B, C , E của
Transistor thông thường , nhưng về cấu tạo chúng khác với đèn BCE .
+ Cực nguồn ( S ) và cực thoát ( D ) được nối với hai chất bán dẫn N đặt trên nền có tính cách điện, khoảng giữa hai cực là vùng nghèo điện tích tự do .
+ Cực cổng ( G ) được đặt bên trên khoảng trống giữa hai cực N và các ly bằng một lớp cách điện là SiO2 , cực G cách điện hoàn toàn với cực D và cực S .
+ Khi cho một điện áp chênh lệch vào hai cực D và S thì không có dòng điện chạy qua nhưng khi ta đưa một điện áp dương vào cực G, điện áp này sinh ra hiệu ứng trường trong khoảng trống giữa hai lớp bán dẫn N, và dưới tác dụng của từ trường thì xuất hiện dòng điện chạy qua từ cực D sang cực S .
Điện áp đặt vào chân G không tạo ra dòng điện GS mà chỉ tạo ra hiệu ứng trường trong Mosfet vì vậy một tín hiệu có cường độ rất yếu cũng có thể làm cho Mosfet mở rất mạnh .
Dòng điện chạy qua hai cực D - S chỉ phụ thuộc vào điện áp chân G mà không phụ thuộc vào cường độ của tín hiệu
=> Vì vậy Mosfet được coi là linh kiện có độ nhậy rất cao và chúng đã được sử dụng trong các bộ nguồn Monitor và các bộ nguồn của nhiều thiết bị điên tử cao cấp ngày nay .
3. Thí nghiệm về sự hoạt động của Mosfet .
Thí nghiệm về sự hoạt động của Mosfet
Khi K1 đóng điện tích nạp vào tụ C1 làm cho đèn Mosfet dẫn, khi K1 mở, điện tích trên tụ C1 vẫn tồn tại do không có dòng
GS do đó đèn Mosfet vẫn duy trì sự dẫn điện cho đến khi công
tắcK2đóng, điện áp trên tụ C1 thoát = 0V thì đèn mới tắt .
4. Ký hiệu của Mosfet
Mosfet thường có ký hiệu là K... , 2SK... , IRF... Thí dụ K3240 , IRF630 v v.. trong đó đèn K có công suất lớn hơn và thường sử dụng trong mạch nguồn, các đèn IRF có công suất nhỏ hơn nên sử dụng trong mạch công tắc, mạch Regu và ít sử dụng trong mạch nguồn .
Ký hiệu của Mosfet
Quy định về các cực :
- Cực G - ở bên trái
- Cực D - ở giữa
- Cực S - ở bên phải .
5. Đo kiểm tra Mosfet
Chuẩn bị : Để đồng hồ thang x 1KΩ
Nếu là Mosfet còn tốt thì kết quả đo sẽ như sau :
Đo giữa G và S cả hai chiều kim không lên
Đo giữa G và D cả hai chiều kim không lên
Dùng Tôvít chập G vào D để thoát điện trên cực G
Sau khi G đã thoát điện cực G thì đo giữa D và S có một chiều kim không lên ( chiều que đen vào D que đỏ vào S kim không
lên )
-----------------------------------------------------------
Các trường hợp sau là Mosfet bị hỏng
Đo giữa G và S kim lên => là chập G S
Đo giữa G và D kim lên là chập G D
Hoặc mặc dù đã thoát điện chân G
Đo giữa D và S kim vẫn lên sau khi đã thoát điện cực G là bị chập DS
----------------------------------------------------------
Ảnh minh hoạ
Trường hợp đã kiểm tra điện áp cấp cho CPU bình thường, Mainboard đã có dao động nhưng vẫn không sáng các đèn
OSC và BIOS
=> Trường hợp này có thể do Chipset bị lỗi
=> Dùng máy hàn khò để khò lại Chipset nam
Khò lại chipset nam bằng máy hàn khò
CPU đã hoạt động nhưng không truy cập BIOS
Biểu hiện : Đèn BIOS trên Card Test Mainboard không sáng
=> Trường hợp trên thông thường do lỗi BIOS
=> Thay BIOS lấy từ Mainboard cùng chủng loại sang để thử
Lưu ý : Nếu BIOS ( cùng số ) nhưng lấy từ Mainboard khác loại sẽ không chạy được vì phần mềm bên trong BIOS chúng
Kiểm tra thấy Mosfet hỏng khác nhau .
Lỗi 4 : Một trong các cổng chuột, bàn phím hoặc cổng USB bị mất tác dụng .
Nguyên nhân mất tác dụng chuột, bàn phím .
Hỏng IC giao tiếp chuột, bàn phím .
Để nhận biết IC giao tiếp bạn có thể dò ngược từ các cổng chuột bàn phím về ( sử dụng thang x1 đo thông mạch )
Nguyên nhân mất tác dụng cổng USB
Với cổng USB không hoạt động bạn cần hàn lại Chipset nam ( dùng máy hàn khò lại ) vì tín hiệu đưa ra cổng này được lấy
từ Chipset nam .
Cổng USB lấy tín hiệu từ Chipset nam và ra nguồn 5V
lấy từ nguồn 5V chính của Mainboard
Trung tâm TIN HỌC KEY rất hân hạnh được chia sẻ với các bạn kiến thức về phần cứng máy tính. Hy vọng bài viết này sẽ hữu ích với các bạn đọc.
Nếu bạn quan tâm đến khóa học sửa chữa máy tính bạn vui lòng NHẤP VÀO ĐÂY để xem chi tiết về khóa học và NHẤP VÀO ĐÂY để gửi thắc mắc hoặc đóng góp ý kiến với chúng tôi.
Trung tâm TIN HỌC KEY
ĐC: 203-205 Lê Trọng Tấn – Sơn Kỳ - Tân Phú – TPHCM
ĐT: (028) 22 152 521
Web: https://key.com.vn/