Câu hỏi thường gặp về thuế TNCN.

45 câu hỏi thường gặp về thuế TNCN mà kế toán cần biết

Căn cứ mục I, phần B, Thông tư 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn thu nhập chịu thuế đối với cá nhân vừa có thu nhập chịu thuế từ kinh doanh, vừa có thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công là tổng thu nhập chịu thuế từ kinh doanh cộng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công. Vì vậy thu nhập từ kinh doanh cửa hàng của cá nhân đó cũng thuộc diện chịu thuế TNCN.

Câu hỏi 4: Gia đình tôi kinh doanh ngành ăn uống, tôi đã đóng thuế môn bài, thuế hàng tháng, vậy tôi có phải đóng thuế thu nhập cá nhân nữa không? Cách tính thuế như thế nào?

Sau đó áp dụng biểu thuế luỹ tiến từng phần để xác định số thuế TNCN phải nộp.

Căn cứ mục I, phần B thông tư 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì chi phí thuê người giúp việc không được trừ khi xác định thuế TNCN phải nộp.

Vì vậy, nếu bạn chỉ có 1 căn nhà duy nhất tại Việt Nam thì khi chuyển nhượng được miễn thuế TNCN.

Căn cứ quy định tại điểm 2.1.3, Mục II, Phần D Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì các tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập phải khấu trừ thuế không phân biệt có phát sinh khấu trừ thuế hay không có khấu trừ thuế, có trách nhiệm kê khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân theo quy định ...

Vì vậy công ty phải thực hiện kê khai, quyết toán thuế TNCN cho toàn bộ người lao động trong đơn vị theo đúng quy định không phụ thuộc vào cam kết trong hợp đồng lao động.

Căn cứ quy định tại khoản 2, Mục II, Phần D Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì cơ quan chi trả phải kê khai Quyết toán thuế đối với các khoản thu nhập mà cơ quan thực chi trả, không phân biệt người nhận thu nhập có mức thu nhập cao hay thấp.

Căn cứ quy định tại Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì tiền lương hưu do bảo hiểm xã hội chi trả thuộc diện được miễn thuế TNCN vì vậy cá nhân không phải kê khai và quyết toán thuế TNCN đối với khoản thu nhập được miễn thuế. Các khoản thu nhập khác được kê khai, quyết toán thuế theo quy định.

Trường hợp nhiều đối tượng nộp thuế có chung người phụ thuộc phải nuôi dưỡng thì các đối tượng nộp thuế phải tự thoả thuận để đăng ký giảm trừ gia cảnh vào một đối tượng nộp thuế.

Theo quy định tại Mục I, Phần B Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ tại chính thì các khoản đóng góp vào quỹ từ thiện, quỹ nhân đạo, quỹ khuyến học được trừ khi xác định thu nhập tính thuế. Vì vậy khoản ủng hộ quỹ người nghèo, ủng hộ đồng bào bão lụt chi theo đúng quy định của Nhà nước được trừ toàn bộ khi quyết toán thuế TNCN.

Các khoản thu nhập về phụ cấp chức vụ, trách nhiệm, tiền thu nhập tăng thêm là khoản có tính chất tiền lương, tiền công nên phải tính thuế TNCN.

Như vậy, Công ty vẫn sử dụng MST của lao động đã được cấp để kê khai, quyết toán thuế TNCN.

Trả lời:  Theo điểm 4.2, Mục I, Công văn 451/TCT-TNCN ngày 8/2/2010 quy định Doanh nghiệp thực hiện quyết toán thay cho các cá nhân theo mẫu 05A/KK-TNCN thì các cá nhân không phải thực hiện các thủ tục quyết toán thuế theo mẫu 09/KK-TNCN

Câu hỏi 17: Đề nghị hướng dẫn cụ thể về giảm trừ gia cảnh theo thực tế giảm trừ gia cảnh của 6 tháng cuối năm 2009
Trả lời:
- Về giảm trừ cho bản thân người có thu nhập: Mức được giảm trừ là 24 triệu đồng (6 tháng x 4 triệu đồng/ tháng).
- Về giảm trừ cho người phụ thuộc: Mức giảm trừ được tính theo số người phụ thuộc, số tháng được tính giảm trừ và mức tiền được trừ cho một người một tháng là 1,6 triệu đồng/người/tháng.

Câu hỏi 18: Khi thực hiện quyết toán qua CQCTTN thì cá nhân có phải thực hiện uỷ quyền quyết toán thuế TNCN thông qua đơn vị chi trả thu nhập hay không?
Trả lời:
Theo điểm 4.2, Mục I, Công văn 451/TCT-TNCN ngày 8/2/2010 quy định Cá nhân phải thực hiện uỷ quyền cho cơ quan chi trả theo Giấy uỷ quyền mẫu số 04-2/TNCN ban hành theo Thông tư số 60/2007/TT-BTC ngày 14/6/2007 của Bộ Tài chính.

Câu hỏi 19: Ông giám đốc có 2 nguồn thu nhập (Thành lập thêm một công ty ở Hải Dương) thì phải thực hiện kê khai quyết toán thuế TNCN như thế nào?
Trả lời:
Cá nhân đó có thu nhập tại 2 nơi nên phải tự quyết toán thuế với cơ quan thuế theo mẫu 09/KK-TNCN và phụ lục theo mẫu số 09C/PL-TNCN.

Câu hỏi 20: Doanh nghiệp không có phát sinh thuế TNCN hàng tháng thì có phải làm tờ khai thuế tháng không?
Trả lời:
Nếu đơn vị có thuế phát sinh phải khấu trừ hàng tháng thì mới phải kê khai theo mẫu biểu 02/KK-TNCN.

Câu hỏi 21: Trường hợp cán bộ hợp đồng làm việc từ tháng 1 – tháng 8/2009, hoặc cán bộ mới vào làm từ tháng 8/2009 thì kê khai như thế nào?
Trả lời:
Trường hợp trong năm 2009 chỉ làm việc từ tháng 8/2009 (không làm việc đủ 6 tháng cuối năm) thì Cơ quan chi trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế TNCN hàng tháng.

Câu hỏi 22:
- Điều kiện để thực hiện quyết toán thay cho cá nhân tại cơ quan chi trả thu nhập?
- Cá nhân có 2 nguồn thu nhập thì cơ quan chi trả có thực hiện quyết toán không?
Trả lời:
- Điều kiện để thực hiện quyết toán thay cho cá nhân tại cơ quan chi trả thu nhập là:
+ Cá nhân có thu nhập duy nhất tại cơ quan chi trả thu nhập.
+ Cá nhân có giấy uỷ quyển quyết toán theo mẫu 04-2/TNCN gửi cơ quan chi trả thu nhập.
- Cá nhân có 2 nguồn thu nhập thì cơ quan chi trả thu nhập không thực hiện quyết toán thay mà cá nhân có thu nhập phải thực hiện quyết toán theo mẫu 09/KK-TNCN.

Câu hỏi 23:
Người nước ngoài làm việc tại doanh nghiệp từ tháng 1 – 8/2009, sau đó về nước, doanh nghiệp đã khấu trừ tiền thuế TNCN. Trường hợp này có thực hiện quyết toán tại cơ quan chi trả không?
Trả lời:
Trường hợp này cá nhân không có uỷ quyền quyết toán cho cơ quan chi trả thì không thực hiện quyết toán, chỉ khai vào biểu 05A/BK-TNCN. Số thuế đã khấu trừ nộp NSNN.

Câu hỏi 24: Tiền ăn ca của cán bộ có phải tính thuế thu nhập cá nhân không?
Trả lời:
Tiền ăn ca thực hiện theo văn bản quy định về tiền ăn ca của Bộ Lao động – TBXH thì không phải tính thuế TNCN nếu vượt định mức thì phải tính thuế.

Câu hỏi 25: Cá nhân A có thu nhập bình quân trong 6 tháng đầu năm 2009 là 3.000.000 đồng/người/tháng; thu nhập bình quân 6 tháng cuối năm là 5.000.000 đồng/người/tháng. Như vậy thu nhập bình quân năm 2009 là 4.000.000 đồng/ người/ tháng. Theo quy định cũ thì không phải đóng thuế TNCN. Theo cách tính mới (giảm 6 tháng đầu năm) thì phải đóng thuế TNCN. Người lao động thiệt thòi.
Trả lời:
Theo quy định tại Khoản 2, Điều 2, Thông tư số 160/TT-BTC ngày 12/8/2009 của Bộ Tài chính: “Thu nhập từ tiền lương, tiền công làm căn cứ xác định số thuế thu nhập cá nhân được miễn là thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công mà đơn vị sử dụng lao động phải thanh toán cho cá nhân trong 6 tháng đầu năm 2009 không phân biệt thời điểm chi trả”.

- Về giảm trừ cho người phụ thuộc: Mức giảm trừ được tính theo số người phụ thuộc, số tháng được tính giảm trừ và mức tiền được trừ cho một người một tháng là 1,6 triệu đồng/người/tháng.

Theo điểm 4.2, Mục I, Công văn 451/TCT-TNCN ngày 8/2/2010 quy định Cá nhân phải thực hiện uỷ quyền cho cơ quan chi trả theo Giấy uỷ quyền mẫu số 04-2/TNCN ban hành theo Thông tư số 60/2007/TT-BTC ngày 14/6/2007 của Bộ Tài chính.

Cá nhân đó có thu nhập tại 2 nơi nên phải tự quyết toán thuế với cơ quan thuế theo mẫu 09/KK-TNCN và phụ lục theo mẫu số 09C/PL-TNCN.

Nếu đơn vị có thuế phát sinh phải khấu trừ hàng tháng thì mới phải kê khai theo mẫu biểu 02/KK-TNCN.

Trường hợp trong năm 2009 chỉ làm việc từ tháng 8/2009 (không làm việc đủ 6 tháng cuối năm) thì Cơ quan chi trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế TNCN hàng tháng.

- Cá nhân có 2 nguồn thu nhập thì cơ quan chi trả thu nhập không thực hiện quyết toán thay mà cá nhân có thu nhập phải thực hiện quyết toán theo mẫu 09/KK-TNCN.

Trường hợp này cá nhân không có uỷ quyền quyết toán cho cơ quan chi trả thì không thực hiện quyết toán, chỉ khai vào biểu 05A/BK-TNCN. Số thuế đã khấu trừ nộp NSNN.

Tiền ăn ca thực hiện theo văn bản quy định về tiền ăn ca của Bộ Lao động – TBXH thì không phải tính thuế TNCN nếu vượt định mức thì phải tính thuế.

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 2, Thông tư số 160/TT-BTC ngày 12/8/2009 của Bộ Tài chính: “Thu nhập từ tiền lương, tiền công làm căn cứ xác định số thuế thu nhập cá nhân được miễn là thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công mà đơn vị sử dụng lao động phải thanh toán cho cá nhân trong 6 tháng đầu năm 2009 không phân biệt thời điểm chi trả”.

Trả lời: Các thành viên Công ty TNHH, công ty CP được chia lãi KD hoặc nhận cổ tức thì phải thực hiện nộp thuế TNCN từ đầu tư vốn theo thuế suất 5% (quy định tại điểm 3, mục II Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30 tháng 9 năm 2008). Cơ quan chi trả khai và thực hiện quyết toán theo mẫu 06/KK-TNCN ban hành theo Thông tư số 20/2010/TT-BTC . Các cá nhân không phải quyết toán cho khoản thu nhập này.

Câu hỏi 36: Cá nhân của Công ty phải đóng thuế TNCN trong năm, có làm giấy uỷ quyền cho cơ quan chi trả thu nhập quyết toán thay thì cơ quan có ghi biên lai nộp thuế TNCN hay không?

Khi cá nhân uỷ quyền cho cơ quan chi trả thu nhập quyết toán thì cơ quan chi trả không xuất biên lai cho người lao động.

Theo quy định tại tiết 1.2.7, điểm 1.2, khoản 1, mục II phần D Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30 tháng 9 năm 2008, tất cả nhân viên không ký hợp đồng lao động hoặc có ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng doang nghiệp đều phải kê khai theo mẫu 05B/BK-TNCN kèm theo Tờ khai quyết toán mẫu 05/KK-TNCN.

Trả lời:  Chủ doanh nghiệp tư nhân không phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với phần thu nhập còn lại sau khi doanh nghiệp đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.

Câu hỏi 39: Các khoản phụ cấp đặc thù của công chức, viên chức ngành Y tế có chịu thuế TNCN?
Trả lời:
Căn cứ Khoản 3, Điều 1 Thông tư số 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 của Bộ Tài chính hướng dẫn sửa đổi, bổ sung Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 quy đinh: Bổ sung vào Điểm 2.2 các khoản phụ cấp, trợ cấp được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công thì:
“Đối với những lĩnh vực công tác, ngành nghề mà Nhà nước có quy định chế độ phụ cấp, trợ cấp,… thì các khoản phụ cấp, trợ cấp,… này không tính vào thu nhập chịu thuế”.
Trường hợp Trung tâm là đơn vị sự nghiệp y tế công lập có trả cho cá nhân các khoản phụ cấp thực hiện nhiệm vụ thường trực chuyên môn 24/24 giờ liên tục tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật được quy định là phụ cấp đặc thù theo quy định tại Thông tư số 09/2003/TTLB-BYT-BTC-BNV, thì những khoản phụ cấp này không tính vào thu nhập chịu thuế TNCN.

Câu hỏi 40: Hàng tháng tôi có gửi tiền nuôi 2 người em đang học đại học. Hỏi tôi có được giảm trừ gia cảnh cho 2 em tôi không?
Trả lời:
Theo quy định tại tiết 1.2 khoản 1 Điều 2 Thông tư 62/2009/TT-BTC ngày 27 tháng 03 năm 2009 của Bộ Tài chính: “ Người trong độ tuổi lao động được tính là người phụ thuộc phải thoả mãn đồng thời các điều kiện sau:
+ Bị tàn tật không có khả năng lao động;
+ Không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 500.000 đồng”.
Căn cứ vào quy định trên thì 2 người em của ông đang trong độ tuổi lao động nên không đủ điều kiện để kê khai giảm trừ gia cảnh.

Câu hỏi 41: Công ty nằm trong khu công nghiệp Trà Kha thì các cá nhân làm việc trong công ty có thuộc đối tượng được giảm 50% thuế TNCN không?
Trả lời:
Khu công nghiệp Trà Kha không đủ điều kiện theo quy định tại Nghị định 29/2008/NĐ-CP ngày 14/3/2008 của chính Phủ là khu kinh tế. Do đó cá nhân làm việc tại Công ty không thuộc đối tượng giảm 50% thuế TNCN..

Câu hỏi 42: Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp của Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp để hợp lý hoá sản xuất nông nghiệp có được miễn thuế hay không?
Trả lời:
Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp chuyển đổi đất nông nghiệp để hợp lý hoá sản xuất nông nghiệp thì thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp được miễn thuế (theo quy định tại khoản 6 Điều 4 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN).

Câu hỏi 43: Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản được miễn thuế trong những trường hợp nào?
Trả lời:
Căn cứ theo khoản 1 điều 4 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN thì : Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản được miễn thuế trong trường hợp giữa vợ với chồng; giữa cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ, giữa cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; giữa cha chồng, mẹ chồng với con dâu; giữa cha vợ, mẹ vợ với con rể; giữa ông nội, bà nội với cháu nội, giữa ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; giữa anh chị em ruột với nhau

Câu hỏi 44: Tôi là thành viên sáng lập công ty TNHH 1 TV, sau khi nộp thuế TNDN của công ty xong, tôi không rút lợi nhuận và tiếp tục tăng vốn cho hoạt động của công ty thì có phải nộp thuế TNCN không?
Trả lời:
Theo qui định hiện hành đối với thành viên góp vốn rút lợi nhuận ra khỏi công ty thì phải kê khai nộp thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn với thuế suất 5% ngay khi rút lợi nhuận. Trường hợp thành viên góp vốn dùng lợi nhuận để ghi tăng vốn điều lệ của công ty thì chưa phải nộp thuế ngay.

Câu hỏi 45: Tôi có số tiền đang gửi ngân hàng, nhưng hiện nay lãi suất ngân hàng xuống thấp, tôi muốn cho doanh nghiệp vay. Thì thuế TNCN phải nộp như thế nào?
Trả lời:
Theo chính sách thuế hiện hành, đối với người gửi tiền tiết kiệm tại hệ thống ngân hàng, tổ chức tín dụng thì khoản lãi nhận được thuộc diện miễn thuế TNCN (theo quy định tại khoản 7 Điều 44 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN). Nhưng nếu cho DN vay thì khoản lãi nhận được xác định là thu nhập chịu thuế từ hoạt động đầu tư vốn, phải nộp thuế TNCN với mức thuế suất 5% (theo tiết 1.2 khoản 1 phần II phần B Thông tư 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008).

Câu hỏi 46: Tôi làm kế toán cho một công ty và làm thêm giờ cho 1 công ty nữa. Vậy cho biết, khoản làm thêm có phải nộp thuế không?
Trả lời:
Khoản thu nhập từ tiền lương tiền công làm tại 2 công ty là thu nhập chịu thuế TNCN. Vì vậy, cá nhân phải tổng hợp các khoản thu nhập này để quyết toán thuế.

Câu hỏi 47: Công ty thường xuyên thuê, mướn lao động thời vụ và khi trả tiền công thì khấu trừ lại 10% đối với những trường hợp trên 500.000 đồng/1 lần chi trả và những người lao động này không cần chứng từ khấu trừ thuế. Xin hỏi đối với những trường hợp này có cần phải cấp biên lai khấu trừ thuế TNCN không?
Trả lời:
Theo hướng dẫn tại Thông tư số 84/2008/TT-BTC của Bộ Tài chính tổ chức, cá nhân trả các khoản đã khấu trừ thuế phải cấp chứng từ khấu trừ thuế cho các cá nhân theo yêu cầu của cá nhân bị khấu trừ thuế.

Trường hợp Trung tâm là đơn vị sự nghiệp y tế công lập có trả cho cá nhân các khoản phụ cấp thực hiện nhiệm vụ thường trực chuyên môn 24/24 giờ liên tục tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật được quy định là phụ cấp đặc thù theo quy định tại Thông tư số 09/2003/TTLB-BYT-BTC-BNV, thì những khoản phụ cấp này không tính vào thu nhập chịu thuế TNCN.

Căn cứ vào quy định trên thì 2 người em của ông đang trong độ tuổi lao động nên không đủ điều kiện để kê khai giảm trừ gia cảnh.

Khu công nghiệp Trà Kha không đủ điều kiện theo quy định tại Nghị định 29/2008/NĐ-CP ngày 14/3/2008 của chính Phủ là khu kinh tế. Do đó cá nhân làm việc tại Công ty không thuộc đối tượng giảm 50% thuế TNCN..

Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp chuyển đổi đất nông nghiệp để hợp lý hoá sản xuất nông nghiệp thì thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp được miễn thuế (theo quy định tại khoản 6 Điều 4 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN).

Căn cứ theo khoản 1 điều 4 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN thì : Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản được miễn thuế trong trường hợp giữa vợ với chồng; giữa cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ, giữa cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; giữa cha chồng, mẹ chồng với con dâu; giữa cha vợ, mẹ vợ với con rể; giữa ông nội, bà nội với cháu nội, giữa ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; giữa anh chị em ruột với nhau

Theo qui định hiện hành đối với thành viên góp vốn rút lợi nhuận ra khỏi công ty thì phải kê khai nộp thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn với thuế suất 5% ngay khi rút lợi nhuận. Trường hợp thành viên góp vốn dùng lợi nhuận để ghi tăng vốn điều lệ của công ty thì chưa phải nộp thuế ngay.

Theo chính sách thuế hiện hành, đối với người gửi tiền tiết kiệm tại hệ thống ngân hàng, tổ chức tín dụng thì khoản lãi nhận được thuộc diện miễn thuế TNCN (theo quy định tại khoản 7 Điều 44 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN). Nhưng nếu cho DN vay thì khoản lãi nhận được xác định là thu nhập chịu thuế từ hoạt động đầu tư vốn, phải nộp thuế TNCN với mức thuế suất 5% (theo tiết 1.2 khoản 1 phần II phần B Thông tư 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008).

Khoản thu nhập từ tiền lương tiền công làm tại 2 công ty là thu nhập chịu thuế TNCN. Vì vậy, cá nhân phải tổng hợp các khoản thu nhập này để quyết toán thuế.

Theo hướng dẫn t